8 sai lầm khi đầu tư chứng khoán & cách khắc phục

Sai lầm số 1: Thiếu kế hoạch đầu tư cụ thể

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến rủi ro trong đầu tư chứng khoán là thiếu một kế hoạch cụ thể ngay từ khi bắt đầu. Khi không có kế hoạch chi tiết, nhà đầu tư dễ bị cuốn theo những biến động thất thường của thị trường, dẫn đến các quyết định đầu tư cảm tính và thiếu nhất quán. Điều này giống như việc đánh cược vào những con số may rủi, thay vì dựa trên phân tích và đánh giá kỹ lưỡng.

Để khắc phục sai lầm phổ biến này và xây dựng một kế hoạch đầu tư hiệu quả, bạn cần:

• Xác định rõ mục tiêu: Trước khi đầu tư, hãy xác định rõ các mục tiêu tài chính cụ thể, bao gồm kỳ vọng lợi nhuận, thời gian đầu tư và mức độ rủi ro có thể chấp nhận.
• Lập kế hoạch chi tiết: Dựa trên các mục tiêu đã xác định, hãy xây dựng một kế hoạch đầu tư bao gồm:
  • Phân bổ tài sản: Chia vốn đầu tư vào các loại tài sản khác nhau một cách hợp lý để giảm thiểu rủi ro.
  • Chiến lược giao dịch: Xác định rõ thời điểm mua vào và bán ra, dựa trên các phân tích thị trường cụ thể.
  • Quản lý rủi ro: Lập các phương án phòng ngừa rủi ro, bao gồm việc đặt giới hạn lỗ và lãi, cũng như các biện pháp giảm thiểu thiệt hại khi thị trường biến động mạnh.

Một kế hoạch đầu tư rõ ràng không chỉ giúp định hướng cho các quyết định đầu tư mà còn giúp nhà đầu tư kiên định với mục tiêu dài hạn, giảm thiểu rủi ro từ những quyết định vội vàng và cảm tính.

Thiếu kế hoạch đầu tư cụ thể dẫn đến rủi ro cao

Sai lầm số 2: Quyết định mua bán dựa trên cảm xúc thay vì dữ liệu và phân tích

Một trong những sai lầm phổ biến nhất khi đầu tư chứng khoán là để cảm xúc chi phối quyết định. Thay vì dựa trên phân tích dữ liệu và các yếu tố cơ bản, nhà đầu tư thường bị cuốn theo nỗi sợ hãi hoặc lòng tham. 

Điều này đặc biệt rõ ràng trong các giai đoạn biến động lớn của thị trường. Cụ thể, khi thị trường giảm mạnh, nỗi sợ hãi khiến nhiều người bán tháo vội vàng, ngay cả khi họ có kế hoạch đầu tư dài hạn. Ngược lại, khi thị trường tăng giá, lòng tham có thể thúc đẩy các quyết định mua vào một cách mù quáng, bỏ qua những rủi ro tiềm ẩn.

Để tránh những quyết định đầu tư thiếu sáng suốt do cảm xúc chi phối, nhà đầu tư nên:

• Xây dựng kế hoạch rõ ràng: Lập một kế hoạch đầu tư chi tiết, bao gồm mục tiêu dài hạn và chiến lược phân bổ tài sản hợp lý. Kế hoạch này sẽ giúp nhà đầu tư có một lộ trình cụ thể để theo đuổi, tránh bị lạc lối bởi những biến động ngắn hạn của thị trường.
• Dựa trên phân tích kỹ thuật: Sử dụng các công cụ và phương pháp phân tích kỹ thuật để đánh giá xu hướng thị trường và đưa ra quyết định mua bán dựa trên dữ liệu lịch sử. Điều này giúp đảm bảo các quyết định được thực hiện một cách logic và có cơ sở.
• Kiểm soát cảm xúc: Luyện tập để giữ vững tâm lý, tránh để nỗi sợ hãi và lòng tham chi phối. Mặc dù, điều này đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỷ luật cao, nhưng nó giúp nhà đầu tư tập trung vào mục tiêu dài hạn thay vì phản ứng với các biến động ngắn hạn.

Lịch sử đã chứng minh rằng những nhà đầu tư kiên định với kế hoạch và đưa ra quyết định dựa trên phân tích dữ liệu thường đạt được kết quả tốt hơn trong dài hạn. Việc kiểm soát cảm xúc và tuân thủ kế hoạch đầu tư sẽ giúp nhà đầu tư vượt qua các thử thách của thị trường một cách hiệu quả.

Quyết định mua bán dựa trên cảm xúc thay vì dữ liệu và phân tích

Sai lầm số 3: Đầu tư mà không hiểu rõ về doanh nghiệp và lĩnh vực kinh doanh

Nhiều nhà đầu tư phạm sai lầm khi đầu tư vào các doanh nghiệp hoặc lĩnh vực kinh doanh mà họ không nắm rõ. Việc thiếu kiến thức sâu sắc về lĩnh vực đầu tư có thể dẫn đến những đánh giá sai lệch về tiềm năng sinh lời và rủi ro. Thay vì đưa ra quyết định dựa trên phân tích cẩn thận, nhà đầu tư dễ bị ảnh hưởng bởi thông tin không chính xác hoặc các xu hướng tạm thời, dẫn đến những quyết định đầu tư sai lầm.

Để đảm bảo danh mục đầu tư hiệu quả, nhà đầu tư cần:

• Nghiên cứu kỹ lưỡng: Đọc và phân tích kỹ các báo cáo tài chính, tìm hiểu sâu về doanh nghiệp và ngành công nghiệp liên quan. Hiểu rõ vị thế cạnh tranh, chiến lược phát triển và triển vọng tương lai của doanh nghiệp là bước quan trọng để đưa ra quyết định đầu tư chính xác.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Tìm kiếm thông tin từ các nguồn uy tín và tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực để có cái nhìn toàn diện hơn. Điều này giúp nhà đầu tư có thêm góc nhìn đa chiều và nâng cao khả năng đánh giá chính xác tiềm năng của các cơ hội đầu tư.

Việc đầu tư mà không hiểu rõ về doanh nghiệp và lĩnh vực kinh doanh  giống như đi vào một cuộc chơi mà không biết rõ luật lệ. Kiến thức và sự chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp nhà đầu tư tự tin hơn và tránh được những rủi ro không đáng có.

Đầu tư mà không hiểu rõ về doanh nghiệp và lĩnh vực kinh doanh

Sai lầm số 4: Tập trung đầu tư quá nhiều vào một cổ phiếu có thể tạo ra rủi ro không cần thiết

Việc tập trung quá nhiều vào một cổ phiếu duy nhất là một quyết định đầu tư đầy rủi ro. Khi nhà đầu tư "đặt cược" tất cả vào một mã cổ phiếu, họ dễ dàng chịu ảnh hưởng từ những yếu tố tiêu cực tác động đến công ty hoặc ngành đó. Những rủi ro có thể bao gồm suy thoái kinh tế, thay đổi chính sách, hoặc các vấn đề nội bộ của doanh nghiệp. Nếu những rủi ro này xảy ra, nhà đầu tư có thể đối mặt với tổn thất đáng kể.

Một cách hiệu quả để giảm thiểu rủi ro trong đầu tư là đa dạng hóa danh mục đầu tư. Đa dạng hóa có nghĩa là phân bổ vốn vào nhiều loại tài sản khác nhau, như cổ phiếu thuộc các ngành khác nhau, trái phiếu, quỹ ETF, hoặc thậm chí bất động sản và hàng hóa. Việc này giúp cân bằng rủi ro, bởi nếu một loại tài sản gặp khó khăn, các loại tài sản khác có thể bù đắp, giúp giảm thiểu tổn thất và tăng khả năng sinh lời ổn định trong dài hạn.

Đa dạng hóa không chỉ là một chiến lược quản lý rủi ro mà còn là cách để tăng cường tiềm năng sinh lời bền vững. Bằng cách tránh tập trung quá mức vào một cổ phiếu, nhà đầu tư có thể bảo vệ danh mục của mình khỏi những biến động không mong muốn và duy trì sự ổn định về lợi nhuận.

Tập trung đầu tư quá nhiều vào một cổ phiếu có thể tạo ra rủi ro không cần thiết

Sai lầm số 5: Không theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư theo tình hình thị trường

Nhiều nhà đầu tư mắc phải sai lầm khi không thường xuyên theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư của mình. Việc bỏ qua giai đoạn này có thể khiến danh mục đầu tư trở nên lạc hậu so với mục tiêu ban đầu, đồng thời bỏ lỡ những cơ hội sinh lời và tăng rủi ro. Đặc biệt khi thị trường chứng khoán biến động mạnh, việc không điều chỉnh kịp thời có thể gây ra những hậu quả đáng kể.

Để bảo vệ danh mục đầu tư và tối ưu hóa hiệu quả, nhà đầu tư cần thường xuyên đánh giá và điều chỉnh danh mục. Quá trình này bao gồm:

• Tái đánh giá danh mục đầu tư: Xem xét lại danh mục đầu tư hiện tại để đảm bảo nó vẫn phù hợp với mục tiêu và khả năng chịu rủi ro của bạn. Điều này giúp giữ cho danh mục đầu tư luôn đồng bộ với chiến lược mà bạn đã đề ra từ ban đầu.
• Đánh giá hiệu suất: Kiểm tra hiệu quả của từng khoản đầu tư, so sánh với các mục tiêu đã đặt ra. Việc đánh giá hiệu suất sẽ giúp bạn nhận ra những khoản đầu tư không hiệu quả và đưa ra quyết định thay thế kịp thời.
• Điều chỉnh: Thực hiện các thay đổi cần thiết trong danh mục đầu tư dựa trên tình hình thị trường hiện tại và xu hướng tương lai, nhằm đảm bảo danh mục đầu tư vẫn đáp ứng mục tiêu tài chính và phù hợp với mức độ rủi ro chấp nhận được.

Theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư không chỉ là cách để duy trì sự phù hợp với mục tiêu ban đầu, mà còn là chìa khóa giúp nắm bắt cơ hội và bảo vệ vốn đầu tư trước những biến động của thị trường.

Không theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư theo tình hình thị trường

Sai lầm số 6: Quyết định không chắc chắn do thiếu chiến lược đầu tư cụ thể

Thiếu một chiến lược đầu tư cụ thể khiến các quyết định đầu tư trở nên bấp bênh, thiếu căn cứ và dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc. Một số vấn đề do việc thiếu chiến lược đầu tư cụ thể gây nên như:

• Quyết định thiếu nhất quán: Bạn có thể mua cổ phiếu A hôm nay vì thấy giá hấp dẫn, nhưng lại bán cổ phiếu B ngày mai chỉ vì nghe lời đồn. Điều này dẫn đến danh mục đầu tư thiếu ổn định và khó đạt được mục tiêu.
• Dễ bị ảnh hưởng bởi tâm lý đám đông: Khi không có một hệ thống đầu tư rõ ràng, bạn dễ bị cuốn theo các xu hướng thị trường, mua khi thị trường lên cao và bán tháo khi thị trường đi xuống.
• Quản lý danh mục kém hiệu quả: Thiếu chiến lược đồng nghĩa với việc bạn không có một tiêu chí rõ ràng để đánh giá hiệu quả của danh mục đầu tư và điều chỉnh kịp thời.

Để khắc phục sai lầm kể trên, việc đầu tiên bạn cần làm là xác định rõ mục tiêu đầu tư của mình: Bạn muốn đạt được lợi nhuận bao nhiêu, trong bao lâu? Bạn sẵn sàng chấp nhận rủi ro đến mức nào? Sau khi đã xác định được mục tiêu, bạn hãy lựa chọn một chiến lược đầu tư phù hợp. Có rất nhiều chiến lược đầu tư khác nhau, như: Đầu tư giá trị, đầu tư tăng trưởng,  đầu cơ/lướt sóng cổ phiếu, đầu tư chỉ số,... Sau khi đã chọn được chiến lược, bạn phải kiên trì thực hiện chiến lược đã chọn, đừng để những biến động ngắn hạn của thị trường làm bạn lung lay.

Thiếu chiến lược đầu tư cụ thể dẫn đến quyết định không chắc chắn

Sai lầm số 7: Đầu tư mà không hiểu rõ và quản lý được rủi ro

Một trong những sai lầm phổ biến của nhà đầu tư là không đánh giá đúng mức các rủi ro tiềm ẩn. Việc thiếu hiểu biết về những rủi ro có thể phát sinh từ biến động thị trường, thay đổi chính sách hoặc yếu tố nội bộ của doanh nghiệp có thể dẫn đến những quyết định đầu tư thiếu thận trọng và gây ra tổn thất đáng kể. Để bảo vệ tài sản, nhà đầu tư cần dành thời gian nghiên cứu và hiểu rõ các rủi ro trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào.

Để bảo vệ khoản đầu tư của mình, nhà đầu tư cần chủ động quản lý rủi ro bằng các cách sau:

• Hiểu rõ rủi ro: Nghiên cứu kỹ về các loại rủi ro có thể ảnh hưởng đến danh mục đầu tư, bao gồm rủi ro thị trường, rủi ro doanh nghiệp và các rủi ro chính sách. Việc nhận diện đầy đủ sẽ giúp bạn chuẩn bị các biện pháp phòng ngừa hợp lý.
• Đa dạng hóa: Phân bổ vốn vào nhiều loại tài sản khác nhau như cổ phiếu, trái phiếu, quỹ ETF, hoặc bất động sản để giảm thiểu rủi ro tập trung vào một loại tài sản.
• Sử dụng công cụ: Áp dụng các công cụ quản lý rủi ro như lệnh dừng lỗ (stop-loss) để hạn chế tổn thất khi thị trường diễn biến bất lợi. Những công cụ này sẽ giúp bảo vệ vốn đầu tư trong các tình huống không mong muốn.
• Điều chỉnh vị thế: Linh hoạt điều chỉnh quy mô đầu tư và vị thế tùy thuộc vào biến động của thị trường, điều này giúp bạn kiểm soát rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận ngay cả khi thị trường thay đổi nhanh chóng.

Quản lý rủi ro hiệu quả không chỉ bảo vệ tài sản mà còn là yếu tố quan trọng giúp nhà đầu tư đạt được mục tiêu tài chính trong dài hạn.

Đầu tư mà không hiểu rõ về rủi ro và cách quản lý chúng

Sai lầm số 8: Không để khoảng đầu tư có thời gian phát triển

Nhiều nhà đầu tư mắc sai lầm khi thiếu kiên nhẫn với các khoản đầu tư của mình. Họ thường kỳ vọng lợi nhuận nhanh chóng và dễ dàng nản lòng khi thị trường biến động, dẫn đến việc rút vốn quá sớm. Sự thiếu kiên nhẫn này có thể khiến họ bỏ lỡ những cơ hội sinh lời trong dài hạn.

Để khắc phục sai lầm phổ biến này, nhà đầu tư cần:

• Xác định mục tiêu rõ ràng: Trước khi bắt đầu đầu tư, hãy đặt ra những mục tiêu tài chính cụ thể như số tiền bạn muốn đạt được, thời gian dự kiến, và mức độ rủi ro bạn sẵn sàng chấp nhận.
• Chọn chiến lược đầu tư phù hợp: Dựa trên mục tiêu và khả năng tài chính của bạn, lựa chọn chiến lược đầu tư phù hợp, chẳng hạn như đầu tư giá trị, lướt sóng,... Chiến lược này cần phù hợp với mức độ chấp nhận rủi ro và mong muốn lợi nhuận của bạn.
• Nghiên cứu kỹ lưỡng: Trước khi đầu tư vào bất kỳ công cụ tài chính nào, hãy nghiên cứu kỹ lưỡng về các công ty, quỹ đầu tư, hoặc các tài sản khác. Bạn cần tập trung vào những yếu tố như tiềm năng tăng trưởng, hiệu suất tài chính trong quá khứ và dự báo tương lai.
• Lập kế hoạch chi tiết: Xây dựng một kế hoạch đầu tư rõ ràng, bao gồm việc phân bổ tài sản, lựa chọn thời điểm đầu tư, và định hướng rút lui. Kế hoạch này cũng cần tính đến các tình huống thị trường biến động và cách bạn sẽ phản ứng.
• Kiên định với kế hoạch và quyết định đầu tư: Một khi đã xây dựng kế hoạch, hãy kiên định với nó và tránh bị dao động bởi những biến động ngắn hạn của thị trường. Kỷ luật đầu tư là yếu tố quan trọng để đảm bảo bạn không rơi vào bẫy tâm lý như bán tháo khi thị trường giảm.
• Theo dõi và điều chỉnh: Thường xuyên theo dõi danh mục đầu tư của bạn để đảm bảo rằng nó vẫn phù hợp với mục tiêu ban đầu. Nếu có những thay đổi lớn về hoàn cảnh cá nhân hoặc tình hình thị trường, hãy điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp, nhưng luôn giữ trong tầm kiểm soát và tránh những điều chỉnh quá đột ngột.

Nhìn chung, đầu tư là một cuộc đua marathon chứ không phải cuộc đua nước rút. Vì vậy, việc kiên nhẫn và duy trì kỷ luật là yếu tố quan trọng để đạt được thành công bền vững trong dài hạn.

Không để khoảng đầu tư có thời gian phát triển

Để bắt đầu hành trình đầu tư tài chính một cách an toàn và hiệu quả, hãy trải nghiệm ngay tính năng Chứng Khoán CV trên MoMo. Với Chứng Khoán CV, bạn không chỉ được trải nghiệm quá trình giao dịch chứng khoán dễ dàng và thuận tiện, mà còn được trang bị các công cụ cần thiết để nắm bắt cơ hội đầu tư tốt nhất. Đặc biệt, hai yếu tố quan trọng giúp bạn yên tâm giao dịch mọi lúc, mọi nơi là thao tác mua/bán nhanh chóng và nạp/rút tiền dễ dàng. Hơn nữa, bạn có thể đầu tư chỉ từ 10.000 đồng với số lượng cổ phiếu tùy chọn, mở ra cơ hội tham gia thị trường chứng khoán cho tất cả mọi người, dù là người mới hay nhà đầu tư có kinh nghiệm.

Chứng Khoán CV trên MoMo

Trên đây là 8 sai lầm thường gặp khi đầu tư chứng khoán và những giải pháp hữu hiệu để khắc phục. Bằng việc trang bị cho mình những kiến thức cần thiết và áp dụng chiến lược đầu tư phù hợp, bạn hoàn toàn có thể chinh phục thị trường chứng khoán. Hãy luôn nhớ rằng, đầu tư chứng khoán là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự kiên nhẫn và học hỏi không ngừng. Chúc bạn thành công!

Mọi thắc mắc, khách hàng vui lòng liên hệ MoMo theo 3 cách:

• Hotline: 1900 54 54 41 (1.000đ/phút)
• Email: [email protected]
• Tính năng Trợ giúp: Đăng nhập MoMo >> Chọn biểu tượng Trợ giúp hoặc nhập từ khóa "trợ giúp" vào ô tìm kiếm.