Margin trong chứng khoán mang đến những cơ hội gì cho nhà đầu tư?

1/ Tìm hiểu chung về Margin

Margin trong chứng khoán là gì?

Margin trong chứng khoán là việc nhà đầu tư vay tiền từ công ty chứng khoán để mua cổ phiếu, với chính số cổ phiếu mua được làm tài sản thế chấp. Đây là hình thức "giao dịch ký quỹ", cho phép nhà đầu tư gia tăng khối lượng giao dịch mà không cần bỏ ra toàn bộ số tiền ban đầu.

Khi sử dụng Margin, nhà đầu tư phải trả lãi suất cho khoản vay và lợi nhuận tiềm năng cũng sẽ cao hơn so với việc sử dụng vốn tự có. Tuy nhiên, rủi ro cũng lớn hơn, vì khi thị trường đi ngược hướng dự đoán, nhà đầu tư có thể chịu tổn thất lớn hơn và bị "call Margin" – tức là phải nộp thêm tiền hoặc bán bớt cổ phiếu để bù đắp cho khoản tiền bị mất này.

Theo đó, công thức tính tỷ lệ vay Margin sẽ như sau:

Trong đó: 

• Tài sản ròng của nhà đầu tư: Là giá trị tài sản mà nhà đầu tư sở hữu sau khi đã trừ đi tất cả các khoản vay.
• Tổng giá trị danh mục đầu tư: Là tổng giá trị của tất cả các tài sản trong danh mục đầu tư, bao gồm cả những tài sản được mua bằng vốn vay.

Ví dụ:

Giả sử, tổng giá trị danh mục đầu tư của một nhà đầu tư là 500 triệu VND. Nhà đầu tư đã vay 200 triệu VND từ công ty chứng khoán để mua thêm cổ phiếu, thì tài sản ròng của nhà đầu tư sẽ được tính như sau:

Tài sản ròng = Tổng giá trị danh mục đầu tư tính theo giá thị trường - Tổng giá trị khoản vay cả gốc lẫn lãi = 500 triệu VND − 200 triệu VND = 300 triệu VND

Áp dụng vào công thức, ta có:

Tỷ lệ vay Margin = 200 triệu VND / 500 triệu VND = 0,4 hay 40%

Điều này có nghĩa là nhà đầu tư đang sử dụng 40% vốn vay trong tổng giá trị danh mục đầu tư của mình, và phần còn lại là vốn tự có.

Margin trong chứng khoán là việc nhà đầu tư vay tiền từ công ty chứng khoán để mua cổ phiếu

Những khái niệm liên quan đến Margin

• Call Margin: Đây là thông báo từ công ty chứng khoán, yêu cầu nhà đầu tư bổ sung thêm tiền vào tài khoản khi giá trị danh mục đầu tư giảm xuống dưới mức ký quỹ tối thiểu mà công ty quy định.
• Full Margin: Tình trạng khi nhà đầu tư đã tận dụng toàn bộ mức ký quỹ mà công ty chứng khoán cho phép để mua cổ phiếu theo ý muốn.
• Margin Level: Đây là mức tối đa mà nhà đầu tư có thể vay từ công ty chứng khoán trên tài khoản của mình. Nhà đầu tư cần đảm bảo giá trị các giao dịch nằm trong giới hạn ký quỹ tối đa cho phép và không vượt quá hạn mức được cung cấp.
• Minimum Margin (ký quỹ tối thiểu): Là số tiền hoặc giá trị tài sản tối thiểu mà nhà đầu tư cần duy trì trong tài khoản để mở hoặc giữ một vị thế ký quỹ.
• Initial Margin (ký quỹ ban đầu): Là số tiền tối thiểu mà nhà đầu tư phải nạp vào để mở một vị thế ký quỹ. Đây là mức ký quỹ được quy định trước bởi công ty chứng khoán hoặc cơ quan quản lý.
• Maintenance Margin (ký quỹ duy trì): Là số tiền tối thiểu mà nhà đầu tư phải giữ trong tài khoản để duy trì các vị thế đã mở. Nếu tài khoản giảm xuống dưới mức này, nhà đầu tư sẽ nhận được margin call.

2/ Tác động của Margin tới nhà đầu tư khi thị trường thay đổi

Thị trường có thể chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ việc sử dụng margin trong giao dịch chứng khoán, và những tác động này phụ thuộc vào xu hướng giá cổ phiếu. Cụ thể:

Khi thị trường tăng giá

Nếu nhà đầu tư sử dụng margin trong bối cảnh thị trường đang tăng trưởng, họ sẽ có khả năng thu được lợi nhuận cao hơn. Lúc này, giá trị tài sản ròng của họ cũng sẽ gia tăng. Nhà đầu tư có thể tận dụng cơ hội này để mua thêm cổ phiếu, nhờ đó gia tăng lợi nhuận một cách nhanh chóng. Việc sử dụng margin trong thời điểm thị trường đi lên có thể tạo ra hiệu ứng tích cực và khuyến khích nhiều nhà đầu tư tham gia vào thị trường hơn.

Khi thị trường giảm giá

Ngược lại, nếu giá cổ phiếu giảm trong khi nhà đầu tư đang sử dụng margin, giá trị tài sản ròng sẽ giảm theo tỷ lệ tương ứng với mức đòn bẩy mà họ đang sử dụng.

Ví dụ, nếu nhà đầu tư áp dụng tỷ lệ đòn bẩy 1:2, mức thua lỗ của họ sẽ gấp đôi so với mức thông thường. Khi tài sản ròng giảm xuống dưới mức yêu cầu, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu nhà đầu tư bổ sung tài sản đảm bảo. Nếu không thực hiện được, nhà đầu tư sẽ phải bán một phần cổ phiếu để giảm nợ vay, dẫn đến nguy cơ bị gọi margin (margin call).

Để xác định giá trị chứng khoán ký quỹ cần bổ sung, nhà đầu tư có thể sử dụng công thức:

Hoặc:

Trong thực tế, khi xảy ra margin call, công ty chứng khoán có quyền bán bất kỳ chứng khoán nào trong danh mục đầu tư của bạn mà không cần phải hỏi ý kiến trước.

Chi phí và lợi nhuận

Lãi suất cho vay margin của các công ty chứng khoán thường dao động từ 11% đến 14%. Nếu tỷ lệ lợi nhuận từ đầu tư của nhà đầu tư không vượt quá mức lãi suất này, họ sẽ chịu thua lỗ. Do đó, việc sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả yêu cầu nhà đầu tư phải tính toán chi phí lãi vay để đảm bảo rằng họ vẫn có lợi nhuận.

Đối với những nhà đầu tư mới, cách tốt nhất là hạn chế sử dụng margin trong giai đoạn đầu. Sau khi tích lũy kinh nghiệm từ 3-5 năm, họ có thể bắt đầu thử nghiệm với margin, nhưng với tỷ lệ nhỏ và phải có chiến lược quản lý vốn cụ thể.

Việc áp dụng Margin khi thị trường thay đổi cũng sẽ ảnh hưởng tới nhà đầu tư 

3/ Lưu ý về Margin trong đầu tư chứng khoán

Lợi ích:

• Tăng sức mua: Margin cho phép nhà đầu tư mua cổ phiếu với số vốn lớn hơn số tiền họ đang có, giúp mở rộng danh mục đầu tư và tăng khả năng thu lợi nhuận từ sự tăng giá của cổ phiếu.
• Gia tăng lợi nhuận: Nếu cổ phiếu tăng giá, lợi nhuận từ số vốn vay qua Margin sẽ cao hơn so với việc chỉ đầu tư bằng vốn tự có. Điều này mang lại tiềm năng sinh lời vượt trội trong các thị trường tăng trưởng.
• Tận dụng cơ hội đầu tư: Khi xuất hiện cơ hội đầu tư hấp dẫn, nhà đầu tư có thể tận dụng Margin để không bỏ lỡ những cơ hội tăng trưởng ngắn hạn.

Rủi ro:

• Lỗ lớn hơn: Khi thị trường giảm, lỗ từ việc dùng Margin cũng lớn hơn do nhà đầu tư phải trả cả khoản vay và lãi suất. Nếu giá cổ phiếu giảm sâu, nhà đầu tư có thể mất nhiều hơn so với số vốn ban đầu.
• Call Margin: Nếu giá cổ phiếu giảm dưới mức ký quỹ an toàn, nhà đầu tư sẽ nhận yêu cầu nộp thêm tiền (call Margin) hoặc buộc phải bán cổ phiếu để trả nợ. Điều này có thể làm lỗ càng nặng hơn nếu bán ra trong lúc thị trường lao dốc.
• Chi phí lãi vay: Nhà đầu tư phải trả lãi suất cho số tiền vay, nếu cổ phiếu không tăng giá đủ cao, khoản lãi vay này có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận tổng thể hoặc thậm chí làm thua lỗ.
• Tăng biến động: Sử dụng Margin khuếch đại sự biến động của danh mục đầu tư. Mọi thay đổi về giá cổ phiếu đều tác động mạnh hơn, làm tăng cả lợi nhuận tiềm năng lẫn mức độ rủi ro.

Margin như một con dao hai lưỡi nếu nhà đầu tư dùng sai cách

4/ Các trường hợp không nên sử dụng Margin

Mặc dù việc sử dụng margin có thể mang lại lợi ích to lớn cho nhà đầu tư khi thị trường thuận lợi, nhưng cũng có nhiều tình huống mà việc này không được khuyến khích. Dưới đây là một số trường hợp mà nhà đầu tư nên tránh sử dụng margin:

• Nhà đầu tư mới chưa có kinh nghiệm và kiến thức quản lý rủi ro.
• Thiếu hiểu biết về phân tích thị trường, không nắm rõ các nguyên tắc và yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.
• Thị trường không ổn định, không có xu hướng rõ ràng, dễ dẫn đến thua lỗ.
• Tránh sử dụng margin cho những giao dịch dài hạn vì nó chỉ phù hợp hơn cho các giao dịch ngắn hạn.
• Tránh sử dụng margin khi đầu tư vào cổ phiếu có tính biến động cao hoặc lợi nhuận không chắc chắn.
• Không nên dùng margin cho cổ phiếu không có tính thanh khoản tốt, chỉ nên dùng khi mua các cổ phiếu cơ bản, cổ phiếu blue-chip, có thanh khoản cao.

Việc sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán mang lại rủi ro cao, đặc biệt đối với những nhà đầu tư F0 thiếu kinh nghiệm. Nếu không hiểu rõ về cách thức hoạt động và các yếu tố ảnh hưởng, nhà đầu tư có thể gặp phải những tổn thất không đáng có. Để bắt đầu tham gia đầu tư một cách an toàn, bạn có thể trải nghiệm tính năng Chứng khoán CV tích hợp ngay trên ví điện tử MoMo.

Tính năng này không chỉ cho phép bạn mở tài khoản miễn phí mà còn cung cấp giao diện thân thiện và dễ sử dụng. Chỉ từ 10.000đ, bạn đã có thể tham gia giao dịch và thực hiện nạp, rút tiền nhanh chóng. MoMo mang đến cho bạn trải nghiệm giao dịch an toàn và bảo mật, giúp bạn tự tin hơn trong hành trình đầu tư. Hãy khám phá tính năng này để bắt đầu đầu tư một cách thông minh và hiệu quả.

Chứng Khoán CV trên Ứng dụng MoMo

5/ Mẹo sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán

Để tăng hiệu quả và mức độ an toàn khi sử dụng margin trong giao dịch chứng khoán, bạn có thể tham khảo một số mẹo nhỏ sau đây: 

• Bắt đầu với số vốn nhỏ và học hỏi dần dần: Người mới bắt đầu nên giao dịch với số vốn nhỏ để làm quen với margin để hiểu rõ hơn về cách hoạt động của thị trường và quản lý rủi ro mà không cần đặt quá nhiều vốn vào tình thế nguy hiểm.
• Xác định mục tiêu rõ ràng và tuân thủ chiến lược: Bạn cần xác định rõ mục tiêu tài chính và mức độ rủi ro mà mình có thể chấp nhận. Việc xây dựng một chiến lược giao dịch margin rõ ràng và tuân thủ nghiêm túc sẽ giúp bạn tránh được những quyết định cảm tính khi thị trường biến động.
• Ưu tiên quản lý rủi ro một cách chặt chẽ: Trong giao dịch margin, bạn nên phân bổ vốn một cách hợp lý và không đầu tư quá nhiều vào một cổ phiếu duy nhất. Đồng thời, hãy sử dụng các lệnh dừng lỗ để hạn chế thua lỗ và bảo vệ lợi nhuận.
• Thực hiện nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi giao dịch: Trước khi tiến hành giao dịch margin, bạn cần phân tích kỹ các yếu tố như xu hướng giá, tình hình tài chính của công ty và các yếu tố thị trường khác. Điều này sẽ giúp bạn đưa ra các quyết định đầu tư có cơ sở và hiệu quả.
• Sử dụng lệnh dừng lỗ và chốt lời để bảo vệ vốn: Bạn nên sử dụng lệnh dừng lỗ để giới hạn mức thua lỗ có thể xảy ra khi thị trường đi ngược lại dự đoán. Đồng thời, bạn cũng nên sử dụng lệnh chốt lời để đảm bảo lợi nhuận khi giá cổ phiếu tăng theo hướng có lợi.
• Tránh việc cố gắng gỡ lỗ ngay lập tức: Khi gặp thua lỗ, bạn không nên vội vàng thực hiện thêm giao dịch để cố gắng gỡ lỗ. Điều này có thể khiến bạn đưa ra các quyết định không hợp lý và dẫn đến tổn thất lớn hơn. Hãy dừng lại, đánh giá lại chiến lược và giao dịch khi tinh thần bình tĩnh hơn.
• Theo dõi thường xuyên các giao dịch của bạn: Bạn cần phải theo dõi chặt chẽ các giao dịch margin và cập nhật liên tục về các thay đổi của thị trường. Việc chủ động quan sát giúp bạn có thể phản ứng kịp thời trước những biến động không mong muốn.
• Luôn chú ý đến nguy cơ bị Margin Call: Bạn nên đảm bảo tài khoản luôn có đủ số dư để tránh bị Margin Call. Khi giá trị tài sản giảm, việc không đáp ứng yêu cầu margin có thể khiến công ty chứng khoán buộc bạn phải bán tài sản, gây ra thiệt hại.
• Tránh sử dụng đòn bẩy quá cao: Sử dụng đòn bẩy giúp tăng lợi nhuận tiềm năng nhưng cũng làm gia tăng rủi ro. Bạn nên cẩn thận và chỉ sử dụng đòn bẩy ở mức phù hợp với khả năng tài chính và khả năng chịu đựng rủi ro của mình.

Luôn phân tích thị trường kỹ lưỡng khi quyết định sử dụng margin

6/ Một số câu hỏi thường gặp khi sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán

Nhà đầu tư được vay tối đa bao nhiêu tiền?

Số tiền vay của nhà đầu tư sẽ phụ thuộc vào loại cổ phiếu mà họ đang nắm giữ tại từng thời điểm và tỷ lệ đòn bẩy mà công ty chứng khoán quy định. Đối với các cổ phiếu hàng đầu trên thị trường, nhà đầu tư thường được phép vay với tỷ lệ đòn bẩy tối đa là 50%, tương đương với tỷ lệ 1:2 (Theo quy định của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước).

Tuy nhiên, một số công ty chứng khoán có thể chấp nhận cho vay với tỷ lệ đòn bẩy cao hơn, như 1:3 hoặc 1:4, đặc biệt đối với những cổ phiếu có chất lượng tốt và rủi ro được kiểm soát. Do đó, nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ về chính sách vay margin của từng công ty chứng khoán để biết rõ số tiền mình có thể vay.

Có phải tất cả các cổ phiếu đều được vay margin?

Không phải tất cả các cổ phiếu đều đủ điều kiện để vay margin. Công ty chứng khoán sẽ xác định danh sách các cổ phiếu đủ điều kiện dựa trên tính thanh khoản, biến động giá và mức độ ổn định của công ty. Những cổ phiếu này thường là cổ phiếu blue-chip hoặc những cổ phiếu có thanh khoản cao.

Vay margin có tính lãi suất không? Lãi suất là bao nhiêu?

Vay margin sẽ chịu lãi suất. Lãi suất vay margin thường dao động từ 9% đến 14% một năm, tùy thuộc vào công ty chứng khoán, điều kiện thị trường mà nhà đầu tư có thể thương lượng với họ. Đồng thời bạn nên tìm hiểu rõ lãi suất trước khi sử dụng margin để tính toán chi phí đầu tư để tránh rủi ro. 

Tìm hiểu kỹ về margin trước khi quyết định đầu tư trong chứng khoán

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Margin trong chứng khoán, cũng như những cơ hội và rủi ro mà nó mang lại. Việc sử dụng Margin có thể gia tăng lợi nhuận, nhưng cũng cần sự quản lý rủi ro cẩn thận. Chỉ khi có kiến thức và kỷ luật, nhà đầu tư mới có thể tận dụng tối đa lợi ích mà Margin đem lại trong việc đầu tư của mình.

Mọi thắc mắc, khách hàng vui lòng liên hệ MoMo theo 3 cách:

• Hotline: 1900 54 54 41 (1.000đ/phút)
• Email: [email protected]
• Tính năng Trợ giúp: Đăng nhập MoMo >> Chọn biểu tượng Trợ giúp hoặc nhập từ khóa "trợ giúp" vào ô tìm kiếm.