Cổ tức là gì? Lợi ích khi đầu tư vào cổ phiếu có chi trả cổ tức!

1/ Tổng quan về cổ tức

Cổ tức là gì?

Cổ tức là phần lợi nhuận mà một công ty phân phối cho cổ đông của mình, thường là dưới dạng tiền mặt hoặc cổ phiếu. Đây là một cách để công ty chia sẻ lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh với những người đã đầu tư vào cổ phiếu của công ty.

Công ty có thể chọn trả cổ tức định kỳ, chẳng hạn hàng quý hoặc hàng năm, hoặc trả cổ tức đặc biệt vào những thời điểm không định kỳ khi công ty đạt được lợi nhuận lớn hoặc có tiền dư thừa. Quyết định trả cổ tức phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm lợi nhuận của công ty, dòng tiền, chiến lược tái đầu tư, và định hướng phát triển trong tương lai.

Một số mốc thời gian quan trọng về cổ tức

Khi đầu tư vào cổ phiếu có trả cổ tức, nhà đầu tư cần chú ý đến một số mốc thời gian quan trọng để đảm bảo quyền lợi nhận cổ tức của mình, bao gồm:

• Ngày tuyên bố (Declaration Date): Đây là ngày mà hội đồng quản trị của công ty chính thức công bố việc trả cổ tức, bao gồm mức cổ tức sẽ được trả, hình thức trả và các mốc thời gian liên quan. Ngày tuyên bố đánh dấu sự cam kết của công ty trong việc chia sẻ lợi nhuận với cổ đông và thường đi kèm thông tin chi tiết về ngày chốt danh sách và ngày thanh toán.
• Ngày giao dịch không hưởng quyền (Ex-Dividend Date): Ngày giao dịch không hưởng quyền là ngày mà cổ phiếu bắt đầu được giao dịch mà không kèm theo quyền nhận cổ tức sắp tới. Nếu nhà đầu tư mua cổ phiếu vào hoặc sau ngày này, họ sẽ không nhận được cổ tức trong đợt chi trả đó. Thông thường, ngày giao dịch không hưởng quyền là một hoặc hai ngày trước ngày chốt danh sách cổ đông.
• Ngày chốt danh sách cổ đông (Record Date): Đây là ngày mà công ty xác định danh sách cổ đông đủ điều kiện nhận cổ tức. Những ai sở hữu cổ phiếu của công ty vào cuối ngày chốt danh sách sẽ được ghi nhận và đủ điều kiện nhận cổ tức. Điều này có nghĩa là nhà đầu tư cần mua cổ phiếu trước ngày giao dịch không hưởng quyền để tên của họ có mặt trong danh sách cổ đông vào ngày này.
• Ngày thanh toán (Payment Date): Ngày thanh toán là ngày mà công ty thực hiện việc chi trả cổ tức cho cổ đông. Vào ngày này, số tiền cổ tức hoặc cổ phiếu bổ sung sẽ được chuyển đến tài khoản của các cổ đông đủ điều kiện. Ngày thanh toán thường xảy ra sau một vài tuần kể từ ngày chốt danh sách cổ đông, và công ty sẽ thông báo cụ thể trong thông tin về việc chi trả cổ tức.

Cổ tức là phần lợi nhuận mà một công ty phân phối cho cổ đông

Tại sao doanh nghiệp trả cổ tức?

Doanh nghiệp trả cổ tức nhằm cân bằng giữa việc đáp ứng kỳ vọng của cổ đông và quản lý nguồn vốn một cách hiệu quả, như:

• Thu hút và giữ chân nhà đầu tư: Cổ tức là một cách để doanh nghiệp chia sẻ lợi nhuận với cổ đông, giúp thu hút những nhà đầu tư tìm kiếm thu nhập ổn định từ các khoản đầu tư của họ. Điều này đặc biệt hấp dẫn đối với các nhà đầu tư thích lợi tức tức thời, như các quỹ đầu tư hoặc cá nhân đang tìm kiếm nguồn thu nhập đều đặn.
• Tạo niềm tin về sức khỏe tài chính: Việc trả cổ tức thường xuyên và đều đặn là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp đang hoạt động ổn định và có khả năng sinh lời tốt. Điều này giúp tăng niềm tin của cổ đông vào khả năng quản lý và phát triển của công ty, đồng thời gửi tín hiệu tích cực ra thị trường.
• Quản lý nguồn vốn dư thừa: Đối với những công ty đã trưởng thành và có lợi nhuận ổn định, trả cổ tức là một cách hiệu quả để quản lý nguồn vốn dư thừa. Thay vì tích lũy quá nhiều tiền mặt mà không có kế hoạch đầu tư cụ thể, việc phân phối lợi nhuận qua cổ tức giúp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp.
• Giảm thiểu tác động của biến động giá ngắn hạn: Khi một công ty trả cổ tức, nó có thể giúp giảm thiểu biến động giá cổ phiếu. Điều này xảy ra vì cổ tức cung cấp một nguồn lợi nhuận ổn định, giúp nhà đầu tư cảm thấy ít bị ảnh hưởng bởi những biến động ngắn hạn trên thị trường chứng khoán.
• Cạnh tranh với các công ty khác: Trong cùng ngành, các doanh nghiệp thường cạnh tranh không chỉ về sản phẩm và dịch vụ mà còn về cách họ trả cổ tức. Một chính sách cổ tức hấp dẫn có thể giúp doanh nghiệp nổi bật hơn trong mắt nhà đầu tư so với các đối thủ không trả hoặc trả cổ tức thấp hơn.
• Thể hiện cam kết với cổ đông: Việc duy trì chính sách cổ tức ổn định thể hiện cam kết lâu dài của doanh nghiệp đối với cổ đông. Điều này giúp xây dựng một mối quan hệ bền vững và thể hiện trách nhiệm của công ty trong việc mang lại giá trị cho nhà đầu tư.

Nhìn chung, việc trả cổ tức không chỉ là một chiến lược tài chính mà còn là công cụ quan trọng trong việc xây dựng niềm tin và mối quan hệ tích cực với cổ đông, đồng thời hỗ trợ mục tiêu phát triển dài hạn của doanh nghiệp.

Hoạt động chi trả cổ tức của doanh nghiệp

2/ Các loại hình cổ tức phổ biến

Cổ tức là phần lợi nhuận mà công ty chia sẻ cho cổ đông, và có nhiều hình thức khác nhau để phân phối cổ tức. Dưới đây là các loại hình cổ tức phổ biến:

Cổ tức tiền mặt

Cổ tức tiền mặt là loại hình cổ tức phổ biến nhất, trong đó công ty sẽ trả một khoản tiền mặt trực tiếp cho cổ đông. Cổ tức tiền mặt thường được tính trên mỗi cổ phiếu và cổ đông nhận được khoản tiền này dựa trên số lượng cổ phiếu mà họ đang sở hữu. Ví dụ, nếu công ty chi trả 1.000 đồng cho mỗi cổ phiếu, người nắm giữ 1.000 cổ phiếu sẽ nhận được 1.000.000 đồng. Đây là cách công ty chia sẻ lợi nhuận với các cổ đông và thường được thực hiện định kỳ (hàng quý, nửa năm hoặc hàng năm).

Cổ tức cổ phiếu

Thay vì trả tiền mặt, công ty phát hành thêm cổ phiếu và phân phối cho cổ đông dưới dạng cổ tức cổ phiếu. Điều này làm tăng số lượng cổ phiếu mà cổ đông sở hữu nhưng không thay đổi giá trị tổng thể của khoản đầu tư. Hình thức chia cổ tức này thường thường được áp dụng bởi các công ty đang trong giai đoạn tăng trưởng cao, cần tiền mặt để tái đầu tư và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh.

Cổ tức tài sản

Cổ tức tài sản là một hình thức chia sẻ lợi nhuận khá đặc biệt, không phổ biến như cổ tức tiền mặt hay cổ phiếu. Thay vì nhận tiền hoặc cổ phiếu, cổ đông có thể nhận được các tài sản của công ty như sản phẩm, bất động sản hoặc những tài sản khác có giá trị. Loại cổ tức này thường xảy ra khi công ty muốn thanh lý những tài sản không còn cần thiết hoặc trong trường hợp công ty thiếu tiền mặt.

Cổ tức chứng khoán

Cổ tức chứng khoán là một hình thức chia sẻ lợi nhuận đặc biệt, trong đó công ty phân phối các chứng khoán khác như trái phiếu hoặc quyền mua cổ phiếu mới cho cổ đông thay vì tiền mặt hoặc cổ phiếu thông thường. Điều này không chỉ giúp công ty huy động thêm vốn mà còn mang đến cho cổ đông những quyền lợi hấp dẫn như quyền mua cổ phiếu mới với giá ưu đãi, từ đó gia tăng giá trị cho khoản đầu tư của nhà đầu tư.

Cổ tức thanh lý

Cổ tức thanh lý là hình thức chia sẻ tài sản cuối cùng khi một công ty quyết định ngừng hoạt động. Sau khi thanh toán hết các khoản nợ và chi phí liên quan đến việc đóng cửa, số tiền còn lại sẽ được phân phối cho các cổ đông dưới dạng cổ tức thanh lý. Đây không phải là lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh thường xuyên mà là phần tài sản còn lại sau khi công ty đã hoàn tất quá trình thanh lý.

Tiền mặt và cổ phiếu là loại hình cổ tức phổ biến nhất

Nhìn chung, mỗi loại cổ tức có đặc điểm và lợi ích riêng, phù hợp với từng chiến lược tài chính của công ty và kỳ vọng của cổ đông.

3/ Các nhân tố ảnh hưởng đến chính sách cổ tức của doanh nghiệp

Những nhân tố dưới đây đóng vai trò then chốt trong việc định hình chính sách cổ tức của doanh nghiệp, giúp cân đối giữa nhu cầu sử dụng lợi nhuận để tái đầu tư và khả năng chia sẻ lợi nhuận với cổ đông thông qua việc chi trả cổ tức. Cụ thể:

Vị thế thanh khoản

Khả năng chi trả cổ tức của một công ty phụ thuộc rất lớn vào vị thế thanh khoản của họ. Lợi nhuận được tạo ra thường được tái đầu tư vào các tài sản cố định như nhà xưởng, máy móc hoặc hàng tồn kho. Điều này có nghĩa là, dù công ty có lãi nhưng nếu không có đủ tiền mặt trong tay, việc chi trả cổ tức bằng tiền mặt sẽ trở nên khó khăn. Đặc biệt, các công ty đang trong giai đoạn tăng trưởng mạnh thường ưu tiên giữ lại tiền để mở rộng quy mô kinh doanh hơn là chia cổ tức.

Hạn chế trong hợp đồng vay nợ

Hợp đồng vay nợ, đặc biệt là các khoản vay dài hạn, thường kèm theo những điều khoản hạn chế nhằm bảo vệ quyền lợi của người cho vay. Một trong những hạn chế phổ biến là việc giới hạn khả năng chi trả cổ tức của công ty. Điều này có nghĩa là công ty có thể bị yêu cầu giữ lại lợi nhuận để đảm bảo khả năng trả nợ, thay vì phân phối cho cổ đông. Ví dụ, hợp đồng có thể quy định cổ tức chỉ được trả từ lợi nhuận phát sinh sau khi vay hoặc khi các chỉ số tài chính như vốn lưu động ròng đạt mức nhất định.

Tỷ suất lợi nhuận

Tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng đóng vai trò quan trọng trong quyết định của công ty về việc giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư hay chi trả cổ tức. Nếu các dự án đầu tư tiềm năng mang lại lợi nhuận cao hơn so với việc trả cổ tức, công ty thường sẽ lựa chọn đầu tư để tối đa hóa giá trị cho cổ đông trong dài hạn. Nói cách khác, tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng càng cao, khả năng công ty giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư càng lớn.

Tỷ suất lợi nhuận là nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến chính sách cổ tức của doanh nghiệp

Sự ổn định của lợi nhuận

Doanh nghiệp có lợi nhuận ổn định thường dễ dự báo dòng tiền, từ đó có thể duy trì một chính sách cổ tức ổn định và hấp dẫn hơn. Ngược lại, các doanh nghiệp có lợi nhuận biến động lớn thường ưu tiên giữ lại lợi nhuận để đảm bảo an toàn tài chính và đầu tư cho tương lai. 

Khả năng tiếp cận thị trường vốn

Khả năng tiếp cận thị trường vốn ảnh hưởng trực tiếp đến chính sách cổ tức của doanh nghiệp. Các công ty lớn, uy tín thường dễ dàng huy động vốn từ bên ngoài, cho phép họ chi trả cổ tức cao hơn mà không lo thiếu vốn đầu tư. Ngược lại, các công ty nhỏ và mới thành lập thường khó tiếp cận vốn hơn, buộc họ phải giữ lại lợi nhuận để tự tài trợ. Chính vì vậy, khả năng tiếp cận thị trường vốn có ảnh hưởng trực tiếp đến mức độ “hào phóng” trong chính sách cổ tức của doanh nghiệp.

Ngành công nghiệp và điều kiện thị trường

Ngành công nghiệp và điều kiện thị trường ảnh hưởng mạnh đến chính sách cổ tức của doanh nghiệp. Các công ty hoạt động trong ngành công nghiệp ổn định, ít biến động, như tiện ích công cộng hoặc hàng tiêu dùng thiết yếu, thường có xu hướng trả cổ tức cao và ổn định hơn. Ngược lại, những công ty trong các ngành có tính chu kỳ cao như công nghệ, dầu khí, hoặc bất động sản có thể giữ lại lợi nhuận để đầu tư vào nghiên cứu và phát triển hoặc bảo đảm tài chính trong các giai đoạn thị trường biến động.

Lợi ích khi đầu tư vào cổ phiếu có chi trả cổ tức

Đầu tư vào cổ phiếu có chi trả cổ tức mang lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư, từ việc tăng thu nhập thụ động đến bảo vệ tài sản khỏi lạm phát, như:

Tăng thu nhập thụ động

Cổ phiếu chi trả cổ tức là một nguồn thu nhập ổn định và thụ động cho nhà đầu tư, bổ sung thu nhập hàng tháng, hàng quý hoặc hàng năm mà không cần phải bán cổ phiếu. Cổ tức từ các công ty chất lượng thường có tính ổn định và xu hướng tăng trưởng theo thời gian, mang lại nguồn thu nhập thụ động đều đặn. 

Bên cạnh đó, nhà đầu tư có thể tận dụng lợi nhuận kép từ việc tái đầu tư cổ tức nhận được để mua thêm cổ phiếu, qua đó gia tăng giá trị đầu tư theo thời gian mà không cần tăng thêm vốn đầu tư ban đầu. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa lợi nhuận mà còn làm tăng giá trị tài sản của nhà đầu tư một cách bền vững.

Tăng thu nhập thụ động nhờ việc đầu tư vào cổ phiếu có chi trả cổ tức

Bảo vệ khoản đầu tư khỏi lạm phát

Cổ phiếu chi trả cổ tức là một công cụ hữu hiệu để đối phó với lạm phát. Khi lạm phát tăng, giá cả hàng hóa, dịch vụ cũng tăng theo, làm giảm sức mua của tiền. Tuy nhiên, cổ tức thường có xu hướng tăng theo thời gian, giúp nhà đầu tư duy trì hoặc thậm chí tăng cường sức mua của mình. Bên cạnh đó, giá trị cổ phiếu của các công ty chất lượng cũng có xu hướng tăng trưởng, tạo ra một lớp bảo vệ kép chống lại lạm phát.

Tạo ra khoản dự trữ tài chính linh hoạt

Cổ tức không chỉ là nguồn thu nhập thụ động mà còn là một khoản dự trữ tài chính linh hoạt cho nhà đầu tư. Nhờ dòng tiền ổn định từ cổ tức, bạn có thể đối phó với các chi phí bất ngờ hoặc những biến động trong thu nhập cá nhân mà không cần phải bán đi cổ phiếu. Hơn nữa, việc có một dòng tiền dự phòng từ cổ tức hoạt động như một lớp đệm bảo vệ, giảm bớt áp lực tài chính trong những giai đoạn thị trường biến động mạnh hoặc khi kinh tế suy thoái, từ đó hỗ trợ nhà đầu tư duy trì chiến lược đầu tư dài hạn một cách hiệu quả hơn.

Vậy, làm thế nào để tìm kiếm và đầu tư vào cổ phiếu có chi trả cổ tức? Để dễ dàng tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam, bạn có thể lựa chọn các nền tảng giao dịch đáng tin cậy như Chứng Khoán CV trên MoMo. Chỉ vỏn vẹn 2 phút, bạn đã có thể mở tài khoản giao dịch cổ phiếu miễn phí một cách dễ dàng. Hơn thế nữa, Chứng Khoán CV còn giúp những người mới dễ dàng bắt đầu trải nghiệm đầu tư cổ phiếu nhờ giao diện đơn giản, dễ sử dụng và yêu cầu mức đầu tư chỉ từ 10.000 VNĐ.

Đầu tư dễ dàng – Nhận cổ tức nhanh chóng cùng Chứng Khoán CV trên MoMo!

Chứng Khoán CV trên MoMo

4/ Một vài công ty có lịch sử chi trả cổ tức tiêu biểu tại thị trường chứng khoán Việt Nam

Trên thị trường chứng khoán Việt Nam, một số doanh nghiệp nổi bật với lịch sử chi trả cổ tức bằng tiền mặt đều đặn trong nhiều năm, thể hiện sự ổn định tài chính và cam kết đối với cổ đông như:

Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk - VNM)

Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam Vinamilk là một trong những doanh nghiệp tiêu biểu tại thị trường chứng khoán Việt Nam với lịch sử chi trả cổ tức ổn định và hấp dẫn. Trong nhiều năm qua, Vinamilk vẫn luôn duy trì chính sách chi trả cổ tức bằng tiền mặt đều đặn, mang lại lợi ích lớn cho nhiều cổ đông. 

Theo dữ liệu từ thị trường (nguồn vietstock.vn), công ty thường xuyên chia cổ tức hai lần mỗi năm với tỷ lệ cao, thể hiện cam kết về lợi nhuận lâu dài cho nhà đầu tư. Chính sách cổ tức của Vinamilk được hỗ trợ bởi hoạt động kinh doanh bền vững, lợi nhuận ổn định và vị thế dẫn đầu trong ngành sữa.

Công ty Cổ phần Phân bón và Hóa chất Dầu khí (DPM)

Công ty Cổ phần Phân bón và Hóa chất Dầu khí nổi bật với lịch sử chi trả cổ tức ổn định và tiêu biểu trên thị trường chứng khoán Việt Nam. DPM thường xuyên duy trì việc chi trả cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông, điều này thể hiện cam kết của công ty đối với việc chia sẻ lợi nhuận và mang lại giá trị bền vững cho các nhà đầu tư.

Theo dữ liệu từ thị trường chứng khoán (nguồn vietstock.vn), DPM có chính sách cổ tức rõ ràng và đều đặn, với tỷ lệ chi trả cổ tức hợp lý trong các năm qua. Điều này không chỉ phản ánh sự ổn định về tài chính của công ty mà còn giúp củng cố niềm tin của các nhà đầu tư vào triển vọng dài hạn của DPM.

Công ty Cổ phần FPT (FPT)

Theo thị trường chứng khoán (nguồn vietstock.vn), công ty Cổ phần FPT là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trên thị trường chứng khoán Việt Nam với lịch sử chi trả cổ tức liên tục. Cụ thể, FPT đã duy trì chính sách chi trả cổ tức bằng tiền mặt đều đặn và ổn định qua các năm, phản ánh sự ổn định tài chính cũng như cam kết của công ty đối với việc phân phối lợi nhuận cho cổ đông.

Bên cạnh cổ tức tiền mặt, FPT cũng thường xuyên thực hiện việc chia cổ tức bằng cổ phiếu. Chính sách này giúp tăng vốn chủ sở hữu của công ty mà không làm giảm nguồn tài chính hiện có, đồng thời tạo cơ hội cho các cổ đông gia tăng tỷ lệ sở hữu mà không cần phải đầu tư thêm tiền mặt.

Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang (DHG)

Theo dữ liệu từ thị trường chứng khoán Việt Nam (nguồn vietstock.vn), công ty Cổ phần Dược Hậu Giang (DHG) là một trong những doanh nghiệp nổi bật trên thị trường chứng khoán Việt Nam, không chỉ với sự tăng trưởng ổn định mà còn với chính sách chi trả cổ tức bền vững.

Trong nhiều năm qua, DHG duy trì mức cổ tức đều đặn, chủ yếu bằng tiền mặt, thể hiện cam kết đối với cổ đông. Mức chi trả của công ty thường nằm ở mức cao, dao động từ 30% đến 40%, và được thực hiện đều đặn hàng năm. Đây là yếu tố thu hút nhà đầu tư dài hạn, đặc biệt trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam có nhiều biến động.

Các công ty có lịch sử chi trả cổ tức tiêu biểu tại thị trường chứng khoán Việt Nam

Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về cổ tức, một hình thức chia sẻ lợi nhuận hấp dẫn từ các doanh nghiệp. Đầu tư vào cổ phiếu chia cổ tức không chỉ mang lại nguồn thu nhập thụ động ổn định mà còn giúp bạn xây dựng một danh mục đầu tư bền vững. Tuy nhiên, hãy luôn cập nhật thông tin thị trường và tham khảo ý kiến của các chuyên gia để đưa ra quyết định đầu tư tốt nhất.

Mọi thắc mắc, khách hàng vui lòng liên hệ MoMo theo 3 cách:

• Hotline: 1900 54 54 41 (1.000đ/phút)
• Email: [email protected]
• Tính năng Trợ giúp: Đăng nhập MoMo >> Chọn biểu tượng Trợ giúp hoặc nhập từ khóa "trợ giúp" vào ô tìm kiếm.