Việc lập kế hoạch quản lý tài chính rất quan trọng, đây là cách để bạn hướng đến cuộc sống tốt đẹp hơn. Tuy nhiên để làm được điều đó, bạn cần biết những quy tắc trong việc quản lý chi tiêu, tài sản, từ đó mới có những kế hoạch tiết kiệm/đầu tư tốt nhất. Hãy để Trợ thủ tài chính MoMo giúp bạn tìm hiểu những kiến thức này một cách đơn giản mà hiệu quả nhất nhé.  

1. Tìm hiểu về quản lý tài chính cá nhân

1.1 Thế nào là quản lý tài chính cá nhân?

Quản lý tài chính cá nhân là việc bạn lên kế hoạch, phân bổ và sử dụng thu nhập/tiền của bản thân để đạt các mục tiêu như: Mua nhà, tiết kiệm, gia tăng tài sản, hoặc đảm bảo có một cuộc sống thoải mái trong tương lai. 

Đây là việc làm dài hạn, yêu cầu bạn phải luôn quản lý chi tiêu cá nhân trong thời gian nhất định để nắm rõ tài sản của mình từ đó có được kế hoạch tiết kiệm, đầu tư phù hợp. Nói cách khác, quản lý tài chính cá nhân không chỉ là việc bạn sử dụng tiền vào những thứ cần thiết, mà còn là xây dựng thói quen và chiến lược giúp bạn có sự an toàn tài chính và hướng đến những mục tiêu lớn hơn trong tương lai.

1.2 Vì sao quản lý tài chính cá nhân hiệu quả lại quan trọng trong cuộc sống ngày nay?

Trong bối cảnh kinh tế hiện đại thì nhu cầu sống luôn tăng cao và giá cả cũng leo thang, điều này khiến việc quản lý tài chính cá nhân hiệu quả quan trọng hơn bao giờ hết. Bạn nên bắt đầu có kế hoạch quản lý tài chính ngay hôm nay, vì chỉ có như vậy thì bạn mới có thể: Đạt được các mục tiêu lớn, chuẩn bị cho các trường hợp bất ngờ và nâng cao chất lượng cuộc sống.

1.3 Những lợi ích khi bạn biết cách quản lý tài chính cá nhân hiệu quả

Khi bạn kiểm soát tốt chi tiêu, cắt giảm các khoản chi không cần thiết, tăng khả năng tiết kiệm để phục vụ cho những mục tiêu lớn thì lúc đó bạn sẽ đạt được tự do tài chính, không còn phụ thuộc quá nhiều vào thu nhập hàng tháng để duy trì cuộc sống. 

Việc biết cách cách quản lý tài chính cá nhân còn cho phép bạn gia tăng giá trị tài sản, bảo vệ tài sản khỏi lạm phát cùng các rủi ro tài chính trong tương lai. Ngoài ra, khi có sự hiểu biết về tài chính, bạn sẽ tự tin hơn trong việc đưa ra các quyết định quan trọng từ mua sắm lớn đến đầu tư và hay đổi công việc, nhà cửa. 

Giờ hãy cùng MoMo xem qua những quy tắc bạn cần nắm để quản lý tài chính cá nhân được tốt nhất nhé!

2. Quy tắc 1: 50/30/20

2.1 Quy tắc quản lý tài chính cá nhân 50/30/20 là gì? 

Đây là một cách quản lý tài chính cá nhân đơn giản nhưng hiệu quả, giúp bạn phân bổ thu nhập hàng tháng của mình vào ba nhóm chính, cụ thể như sau: 

  • 50% thu nhập dành cho các khoản chi tiêu thiết yếu như tiền thuê nhà, điện nước, ăn uống, các khoản chi cố định hàng tháng. 
  • 30% thu nhập dành cho các sở thích cá nhân như giải trí, mua sắm, du lịch…
  • 20% dùng cho việc tiết kiệm hoặc đầu tư.

Đây được xem là kế hoạch quản lý tài chính cá nhân phổ biến nhất, bởi phương pháp này giúp bạn cân bằng được giữa nhu cầu của bản thân mà vẫn có thể theo đuổi được kế hoạch đề ra. 

2.2 Cách áp dụng để quản lý chi tiêu cá nhân hiệu quả

Để áp dụng quy tắc quản lý tài chính 50/30/20 một cách hiệu quả, bạn cần xác định rõ thu nhập hàng tháng bao gồm như lương, tiền thưởng hoặc thu nhập phụ từ các công việc khác… 

Đừng quên xem xét và điều chỉnh ngân sách mỗi tháng hoặc khi có những thay đổi lớn về thu nhập nhé. Sau đó, hãy phân chia cụ thể theo ba nhóm sau:

  • Phân bổ 50% cho chi tiêu thiết yếu: Lập danh sách tất cả các chi phí cần thiết như tiền nhà, ăn uống, đi lại, bảo hiểm, và các khoản thanh toán cố định khác. Nếu chi tiêu cho những khoản này vượt quá 50%, bạn có thể cân nhắc điều chỉnh bằng cách tìm kiếm các giải pháp tiết kiệm hơn như chuyển sang nhà ở có chi phí thấp hơn, cắt giảm các chi phí không cần thiết.
  • Phân bổ 30% cho sở thích cá nhân: Đây là phần cho các khoản chi tiêu thoải mái như đi đi chơi, mua sắm, hoặc giải trí. Bạn cần đảm bảo số tiền bạn chi không vượt quá 30%, tránh ảnh hưởng đến mục tiêu tài chính dài hạn.
  • Phân bổ 20% cho tiết kiệm và đầu tư: Đặt ra mục tiêu tiết kiệm dài hạn như: Quỹ khẩn cấp, quỹ hưu trí hoặc đầu tư vào các quỹ tài chính để gia tăng thu nhập. Mẹo hay đó là bạn có thể tự động chuyển 20% thu nhập vào tài khoản tiết kiệm/đầu tư ngay khi nhận được lương để tránh việc sử dụng số tiền này cho mục đích khác.

3. Quy tắc 2: Lập quỹ khẩn cấp

3.1 Vì sao cần có quỹ khẩn cấp?

Quỹ khẩn cấp đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, vì nó giúp bảo vệ tài sản của bạn khỏi những rủi ro không lường trước. Việc lập quỹ khẩn cấp là một phần thiết yếu của kế hoạch tài chính bền vững, để bạn không cần phải vay nợ hoặc bán tài sản khi gặp khó khăn..

3.2 Làm thế nào để có quỹ khẩn cấp khi lên kế hoạch quản lý tài chính cá nhân?

Để xây dựng quỹ khẩn cấp khi lập kế hoạch quản lý tài chính cá nhân, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:

  • Xác định số tiền: Bạn cần tính toán chi phí tối thiểu để bạn duy trì cuộc sống trong 3-6 tháng là bao nhiêu, từ đó đưa ra được số tiền bạn cần tiết kiệm để tạo được quỹ khẩn cấp. 
  • Lên kế hoạch tiết kiệm để đạt mục tiêu: Đặt một khoản tiền cố định vào quỹ khẩn cấp mỗi tháng. Bạn có thể bắt đầu với 10% đến 20% thu nhập hàng tháng và tự động chuyển vào quỹ ngay sau khi nhận lương. 
  • Cắt giảm chi tiêu không cần thiết: Xem xét lại các khoản chi tiêu hàng ngày và tìm cách cắt giảm những chi phí không quan trọng để đưa vào quỹ khẩn cấp.
  • Điều chỉnh khi có thay đổi: Nếu có những thay đổi về thu nhập hoặc chi tiêu, hãy điều chỉnh số tiền tiết kiệm hàng tháng để đảm bảo bạn đang đi đúng hướng.
  • Sử dụng tài khoản tiết kiệm riêng: Mở tài khoản tiết kiệm riêng cho quỹ khẩn cấp và không đụng đến nó trừ khi thực sự cần thiết. 

Bằng cách thực hiện các bước trên, bạn có thể xây dựng quỹ khẩn cấp một cách hiệu quả trong quá trình quản lý tài chính cá nhân, từ đó đảm bảo an toàn tài chính cho bản thân và gia đình trong những tình huống bất ngờ.

4. Quy tắc 3: Kiểm soát nợ

4.1 Kiểm soát nợ trong quản lý chi tiêu cá nhân là như thế nào?

Đây là việc bạn có kế hoạch thanh toán các khoản vay mượn như: Nợ tín dụng, nợ vay mua nhà, mua xe... Mục tiêu là khiến nợ nần không trở thành gánh nặng tài chính, gây ảnh hưởng đến khả năng chi tiêu, tiết kiệm và đầu tư cá nhân.

4.2 Cách kiểm soát nợ để quản lý tài chính cá nhân hiệu quả? 

Để kiểm soát nợ, bạn có thể áp dụng các phương pháp sau:

  • Kiểm tra các khoản nợ hiện tại: Nắm rõ các khoản nợ, bao gồm số tiền vay, lãi suất, ngày đáo hạn và số tiền phải thanh toán hàng tháng. Điều này giúp bạn biết được tình hình nợ của mình và dễ dàng lập kế hoạch trả nợ nhanh chóng.
  • Trả các khoản nợ có lãi suất cao: Tập trung trả nợ những khoản vay có lãi suất cao, như thẻ tín dụng hoặc các khoản vay tiêu dùng ngắn hạn, trước khi xử lý các khoản nợ khác để giảm chi phí lãi suất và ngăn ngừa việc nợ tiếp tục tăng.
  • Thiết lập ngân sách và cắt giảm chi tiêu: Cắt giảm các chi tiêu không cần thiết và quản lý tài chính cá nhân để để đảm bảo bạn có đủ tiền thanh toán các khoản nợ đúng hạn.
  • Không vay thêm khi chưa trả hết nợ cũ: Việc vay mượn để trả nợ sẽ chỉ làm gia tăng gánh nặng tài chính và kéo dài thời gian trả nợ của bạn. Nếu thực sự cần vay thêm, hãy đảm bảo bạn đã có kế hoạch trả nợ rõ ràng và khả thi.

5. Quy tắc 4: Đa dạng hóa nguồn thu nhập

5.1 Lợi ích khi đa dạng hóa nguồn thu nhập trong quản lý tài chính 

Việc có nhiều nguồn thu nhập khác nhau giúp bạn không phải phụ thuộc hoàn toàn vào một nguồn duy nhất, bảo vệ bạn trước những tình huống bất ngờ như mất việc hoặc thu nhập giảm sút. Ngoài ra, việc có nhiều nguồn thu nhập cũng cho phép bạn tái đầu tư vào các lĩnh vực mới, gia tăng tài sản cá nhân và tạo ra một mạng lưới tài chính bền vững trong dài hạn.

5.2 Cách đa dạng hóa thu nhập hiệu khi lên kế hoạch quản lý tài chính cá nhân

Để đa dạng hóa nguồn thu nhập một cách hiệu quả, bạn có thể áp dụng các cách sau:

  • Kiếm thêm công việc: Tận dụng thời gian rảnh để làm thêm các công việc bán thời gian hoặc freelance cũng là một cách để bạn đa dạng thu nhập.  
  • Đầu tư tài chính: Bắt đầu đầu tư vào các kênh tài chính như chứng khoán, quỹ đầu tư, bất động sản... Tuy nhiên bạn cần nghiên cứu kỹ trước khi đầu tư để giảm rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận.
  • Kinh doanh nhỏ: Bạn có thể bắt đầu bán hàng qua các nền tảng như Shopee, Lazada, hoặc cung cấp các dịch vụ handmade, làm đồ thủ công, hoặc mở quán cà phê… Để kiếm thêm thu nhập. 
  • Tận dụng tài sản sẵn có: Nếu bạn có xe ô tô, xe máy, hoặc nhà trống, hãy xem xét việc cho thuê hoặc sử dụng chúng để tạo thêm thu nhập. 
  • Học thêm kỹ năng mới: Đầu tư vào việc học và bản thân là không bao giờ thừa, điều này có thể giúp bạn chuyển đổi sang những ngành nghề có thu nhập cao hơn. 

6. Quy tắc 5: Tích lũy và đầu tư dài hạn

6.1 Quy tắc tích lũy và đầu tư trong quản lý chi tiêu cá nhân là gì? 

Đây là việc dành một phần thu nhập đều đặn để tiết kiệm và đầu tư, nhằm tạo ra của cải và đảm bảo tương lai tài chính bền vững. Quy tắc này giúp bạn tối ưu hóa số tiền bạn có, bảo vệ tài sản khỏi lạm phát . Việc tích lũy tạo ra nền tảng tài chính an toàn, trong khi đầu tư giúp tiền bạc sinh sôi và mang lại lợi nhuận dài hạn.

6.2 Cách tích lũy và đầu tư tốt nhất

Bằng cách kết hợp tích lũy đều đặn và đầu tư thông minh, bạn sẽ xây dựng được một nền tảng tài chính vững chắc, giúp gia tăng tài sản và đảm bảo tương lai tài chính ổn định. Một số cách đầu tư và tích luỹ bạn có thể tham khảo như: 

  • Đầu tư dài hạn vào các kênh tài chính: Các kênh đầu tư như chứng khoán, quỹ chỉ số (ETF), trái phiếu, hoặc bất động sản là những lựa chọn phổ biến. Đầu tư dài hạn giúp giảm thiểu rủi ro từ các biến động ngắn hạn của thị trường và tạo ra lợi nhuận ổn định theo thời gian.
  • Đa dạng hóa danh mục: Để giảm thiểu rủi ro, bạn nên đầu tư/tích luỹ vào nhiều kênh khác nhau, để đảm bảo rằng nếu một kênh gặp rủi ro các khoản đầu tư khác vẫn có thể duy trì lợi nhuận.
  • Học hỏi và theo dõi thị trường: Để trở thành một nhà đầu tư thông minh, hãy luôn cập nhật thông tin thị trường tài chính, học hỏi từ các nguồn tin uy tín và nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đầu tư vào bất kỳ kênh nào. 

Kết luận

Việc quản lý tài chính cá nhân hiệu quả là chìa khóa giúp bạn kiểm soát tiền bạc và xây dựng tương lai tài chính vững chắc. Từ việc áp dụng quy tắc 50/30/20 để phân bổ thu nhập hợp lý, tạo quỹ khẩn cấp để bảo vệ trước những tình huống bất ngờ, cho đến kiểm soát nợ và đa dạng hóa nguồn thu nhập, mỗi quy tắc đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định tài chính. Ngoài ra, tích lũy và đầu tư là cách tốt nhất để gia tăng giá trị tài sản của bạn. 

Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ: Lập kế hoạch chi tiêu, tiết kiệm mỗi tháng, hoặc tìm kiếm thêm nguồn thu nhập phụ. Bằng cách từng bước áp dụng các quy tắc này, bạn sẽ không chỉ cải thiện tình hình tài chính hiện tại, mà còn xây dựng được nền tảng vững chắc cho tương lai, mang lại sự an tâm và tự do tài chính lâu dài.

Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không nên được xem là lời khuyên tài chính, đầu tư, hoặc pháp lý chính thức. MoMo không chịu trách nhiệm về bất kỳ sai sót hoặc thiếu sót nào có thể xảy ra. MoMo khuyến khích bạn nên tìm kiếm lời khuyên từ cố vấn tài chính hoặc chuyên gia trước khi đưa ra bất kỳ quyết định quan trọng nào liên quan đến tài chính cá nhân.