MoMo biết rằng việc quản lý tài chính cá nhân không phải lúc nào cũng dễ dàng, đặc biệt là khi bạn phải cân đối nhiều khoản chi tiêu trong cuộc sống hàng ngày. Hôm nay, MoMo muốn chia sẻ với bạn một cách rất hữu ích trong việc quản lý tài chính, có tên là “Quy tắc 6 lọ tài chính”. Vậy “Quy tắc 6 chiếc lọ” là gì mà giúp bạn không chỉ kiểm soát chi tiêu mà còn đạt được các mục tiêu tài chính của mình? Cùng MoMo xem qua bài viết dưới đây nhé! 

1. Phương pháp 6 chiếc lọ tài chính là gì? 

1.1 Khái niệm phương pháp 6 chiếc lọ tài chính

Phương pháp 6 lọ tài chính là cách phân chia thu nhập theo tỷ lệ phần trăm vào 6 lọ khác nhau, mỗi lọ đại diện cho một mục tiêu tài chính cụ thể. Điều này giúp bạn dễ dàng quản lý tiền bạc, đảm bảo rằng bạn không chỉ chi tiêu hợp lý mà còn có thể tiết kiệm và đầu tư cho tương lai.

1.2 Những lợi ích khi áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ tài chính

  • Tăng cường khả năng quản lý tài chính cá nhân: Nguyên tắc 6 chiếc lọ tài chính sẽ giúp bạn dễ dàng kiểm soát thu nhập và chi tiêu bằng cách phân chia thu nhập thành các mục tiêu rõ ràng. Điều này giúp bạn tránh tình trạng chi tiêu bừa bãi và luôn có kế hoạch tài chính cụ thể.
  • Đảm bảo cân bằng giữa chi tiêu hiện tại và đầu tư cho tương lai: Với quy tắc 6 chiếc lọ tài chính, bạn không chỉ tập trung vào nhu cầu trước mắt mà còn dành nguồn lực cho đầu tư, tiết kiệm và phát triển bản thân. Điều này tạo ra sự cân bằng giữa hiện tại và tương lai.
  • Giảm áp lực tài chính: Khi bạn phân bổ rõ ràng từng khoản thu nhập vào các lọ, bạn sẽ biết chính xác mình có bao nhiêu tiền để chi tiêu mà không lo lắng về việc thâm hụt ngân sách và giúp bạn giảm bớt áp lực tài chính, mang lại sự yên tâm.
  • Tạo thói quen tiết kiệm và đầu tư: Phân bổ thu nhập vào các lọ tiết kiệm và đầu tư là một cách hiệu quả để xây dựng thói quen tích lũy, chuẩn bị cho những mục tiêu tài chính dài hạn. Thói quen này sẽ giúp bạn dần dần gia tăng tài sản và hướng đến tự do tài chính.
  • Linh hoạt điều chỉnh phù hợp với hoàn cảnh cá nhân: Một trong những ưu điểm lớn của phương pháp 6 chiếc lọ tài chính này là bạn có thể linh hoạt điều chỉnh tỷ lệ phân bổ dựa trên tình hình thu nhập và chi tiêu thực tế của mình. Điều này đảm bảo rằng phương pháp vẫn phù hợp với mọi giai đoạn của cuộc sống, dù thu nhập của bạn có tăng hay giảm.

2. Phân tích giá trị từng chiếc lọ tài chính

Lọ 1: Chi phí sinh hoạt thiết yếu (55%) 

Đây là lọ quan trọng nhất vì nó dùng để chi trả cho những nhu cầu thiết yếu hàng ngày như ăn uống, nhà cửa, điện nước và các chi phí sinh hoạt khác. Mục tiêu của lọ này là giúp bạn đảm bảo chất lượng cuộc sống hiện tại.

Các khoản điển hình cần bỏ trong lọ 1:

  • Tiền thuê nhà hoặc trả góp. 
  • Hóa đơn điện, nước, internet, điện thoại. 
  • Ăn uống hàng ngày. 
  • Di chuyển (xăng, vé xe, bảo trì phương tiện). 
  • Chi phí sinh hoạt khác (mua sắm vật dụng hàng ngày). 

Lọ 2: Đầu tư vào tài chính (10%)

Lọ này dành riêng cho việc đầu tư và tạo dựng nguồn thu nhập thụ động. Đầu tư thông minh có thể giúp tiền của bạn sinh lời, từ đó từng bước tiến đến tự do tài chính. Lọ này không dành để tiêu xài mà là để đầu tư vào các kênh tài chính có khả năng sinh lời lâu dài.

Các khoản điển hình bỏ trong lọ 2:

  • Đầu tư vào chứng khoán, quỹ đầu tư. 
  • Đầu tư vào vàng hoặc bất động sản. 
  • Gửi tiết kiệm có lãi suất cao. 
  • Mua trái phiếu hoặc các tài sản tài chính khác. 

Lọ 3: Tiết kiệm dài hạn và bảo hiểm (10%) 

Lọ này là để chuẩn bị cho các tình huống khẩn cấp và dự phòng trong tương lai. Nó giúp bạn có thể xoay sở được khi gặp phải rủi ro hoặc các chi phí lớn đột xuất. Ngoài ra, bảo hiểm là một phần quan trọng để bảo vệ bản thân và tài sản của bạn trước những sự cố không mong muốn.

Các khoản điển hình bỏ trong lọ 3:

  • Tiết kiệm khẩn cấp (nên có đủ tiền từ 3 đến 6 tháng chi phí sinh hoạt). 
  • Tiết kiệm dài hạn (mua nhà, mua xe, kế hoạch tương lai). 
  • Phí bảo hiểm sức khỏe, nhân thọ, tài sản. 

Lọ 4: Giáo dục và đầu tư cho tư duy (10%)

Đầu tư vào bản thân luôn là khoản đầu tư mang lại lợi nhuận cao nhất. Lọ này được sử dụng cho việc phát triển kiến thức và kỹ năng của bạn, giúp bạn nâng cao năng lực và mở rộng cơ hội trong sự nghiệp. Học hỏi không chỉ giúp bạn thành công trong công việc mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống.

Các khoản điển hình bỏ trong lọ 4:

  • Đăng ký khóa học chuyên môn, kỹ năng mềm. 
  • Tham gia hội thảo, workshop nâng cao kiến thức. 
  • Mua sách hoặc tài liệu học tập. 
  • Đăng ký khóa học online về các kỹ năng mới. 

Lọ 5: Hưởng thụ cá nhân (10%) 

Cuộc sống không chỉ là công việc và tiết kiệm mà bạn cũng cần thời gian để tận hưởng những niềm vui và thư giãn. Lọ này dành cho các hoạt động giải trí như du lịch, ăn uống, mua sắm hoặc những trải nghiệm thú vị mà bạn muốn thử. Điều này giúp bạn cân bằng giữa công việc và cuộc sống, giữ cho tinh thần thoải mái và tích cực.

Các khoản điển hình bỏ trong lọ 5:

  • Du lịch hoặc dã ngoại. 
  • Ăn uống tại nhà hàng, quán cà phê. 
  • Mua sắm quần áo, phụ kiện. 
  • Giải trí (xem phim, đi xem triển lãm, các sự kiện giải trí). 

Lọ 6: Hoạt động cho đi, từ thiện (5%) 

Lọ cuối cùng là nơi bạn dành để giúp đỡ người khác và đóng góp cho cộng đồng. Việc chia sẻ không chỉ mang lại niềm vui cho người nhận mà còn giúp bạn cảm thấy cuộc sống của mình có ý nghĩa hơn. Bạn có thể ủng hộ cho các tổ chức từ thiện, giúp đỡ người thân hoặc tham gia các hoạt động thiện nguyện.

Các khoản điển hình bỏ trong lọ 6:

  • Quyên góp cho tổ chức từ thiện. 
  • Giúp đỡ người thân, bạn bè khi gặp khó khăn. 
  • Tham gia các hoạt động xã hội hoặc cộng đồng. 

3. Cách lập kế hoạch tài chính với phương pháp 6 chiếc lọ chi tiêu

3.1 Hướng dẫn các bước lập kế hoạch với 6 chiếc lọ chi tiêu chi tiêu

Bước 1: Xác định tổng thu nhập hàng tháng

Trước tiên, bạn cần xác định và thống kê tổng thu nhập của mình mỗi tháng. Đây có thể là lương, thu nhập từ các dự án phụ hoặc bất kỳ nguồn thu nào khác. Tổng thu nhập này sẽ là nền tảng để áp dụng nguyên tắc chi tiêu 6 chiếc lọ.

Bước 2: Phân bổ thu nhập vào 6 chiếc lọ tài chính

Sau khi biết tổng thu nhập, bạn hãy bắt đầu phân chia dựa trên các nguyên tắc chi tiêu 6 chiếc lọ:

  • 55% cho chi phí sinh hoạt cơ bản: Tiền nhà, ăn uống, điện nước, di chuyển.
  • 10% cho đầu tư tự do tài chính: Đầu tư vào cổ phiếu, quỹ mở, hoặc bất kỳ công cụ đầu tư nào bạn thấy phù hợp.
  • 10% cho tiết kiệm dài hạn và bảo hiểm: Xây dựng quỹ khẩn cấp, tiết kiệm mua nhà hoặc đầu tư vào bảo hiểm.
  • 10% cho giáo dục và phát triển cá nhân: Đăng ký các khóa học, mua sách, hoặc tham gia hội thảo.
  • 10% cho vui chơi và giải trí: Du lịch, ăn uống, mua sắm giải trí.
  • 5% cho từ thiện và chia sẻ: Đóng góp cho cộng đồng, ủng hộ các tổ chức xã hội.

Bước 4: Theo dõi và điều chỉnh

Mỗi tháng, bạn hãy ghi lại các khoản thu chi để biết tiền của bạn đã được sử dụng như thế nào. Điều này giúp bạn dễ dàng so sánh kế hoạch với thực tế và điều chỉnh nếu cần. Ví dụ, nếu khoản chi tiêu sinh hoạt vượt quá 50%, bạn có thể cắt giảm ở đâu để giữ đúng tỷ lệ.

Sử dụng công cụ hỗ trợ

Bạn có thể sử dụng các ứng dụng quản lý chi tiêu hoặc bảng Excel để theo dõi tiền vào và ra. Điều này giúp bạn dễ dàng phân chia đúng tỷ lệ và kiểm soát chi tiêu mà không bị rối.

3.2 Các công cụ hỗ trợ theo dõi và điều chỉnh 

Để áp dụng phương pháp 6 chiếc lọ tài chính một cách hiệu quả, bạn có thể sử dụng các công cụ và ứng dụng hỗ trợ sau:

  • Bảng tính Excel hoặc Google Sheets:

Tạo bảng quản lý tài chính cá nhân: Bạn có thể tạo một bảng tính với các cột tương ứng với 6 chiếc lọ, nhập số tiền và theo dõi chi tiêu hàng tháng.

Sử dụng công thức tự động: Thiết lập công thức để tự động tính toán tỷ lệ phần trăm và số tiền cần phân bổ vào mỗi lọ dựa trên thu nhập của bạn.

  • Ứng dụng ngân hàng số và ví điện tử:

Mở nhiều tài khoản phụ: Một số ngân hàng cho phép bạn mở nhiều tài khoản tiết kiệm hoặc tài khoản phụ, giúp bạn phân chia tiền vào các "lọ" riêng biệt.

  • Phong bì hoặc lọ thực tế:

Phương pháp truyền thống: Nếu bạn thích cách tiếp cận thủ công, bạn có thể sử dụng 6 chiếc phong bì hoặc lọ thật để phân chia tiền mặt mỗi khi nhận thu nhập.

Ghi chú và dán nhãn: Dán nhãn cho mỗi phong bì hoặc lọ theo từng mục tiêu tài chính để dễ dàng theo dõi.

  • Công cụ nhắc nhở và lập kế hoạch:

Ứng dụng lịch và nhắc nhở: Sử dụng Google Calendar hoặc ứng dụng tương tự để đặt lịch kiểm tra và cập nhật tình hình tài chính định kỳ.

Ứng dụng ghi chú như Evernote hoặc Notion: Ghi lại mục tiêu, kế hoạch chi tiêu và tiến độ thực hiện cho từng chiếc lọ.

4. Những lỗi thường gặp khi áp dụng phương pháp 6 chiếc lọ tài chính 

4.1 Phân chia không đúng tỷ lệ 

Một lỗi phổ biến là không tuân thủ đúng tỷ lệ phân chia, dẫn đến việc chi tiêu quá nhiều vào các khoản không cần thiết. Ví dụ, bạn có thể chi quá tay cho việc giải trí và bỏ qua khoản đầu tư. Điều này sẽ làm làm mất đi sự cân bằng trong quản lý tài chính của bạn. 

4.2 Không thường xuyên theo dõi kế hoạch tài chính 

Phương pháp 6 chiếc lọ tài chính chỉ hiệu quả khi bạn theo dõi và điều chỉnh thường xuyên. Nếu bạn không cập nhật và xem lại các khoản thu chi, bạn có thể không nhận ra mình đang đi lệch khỏi kế hoạch.

4.3 Bỏ qua khoản đầu tư tài chính dài hạn 

Đôi khi mọi người chỉ chú trọng vào các khoản chi tiêu hiện tại mà quên đi tầm quan trọng của việc đầu tư cho tương lai. Việc không đầu tư hoặc tiết kiệm dài hạn có thể dẫn đến rủi ro tài chính sau này nếu bạn không có đủ quỹ để đạt được các mục tiêu lớn hơn.

5. Gợi ý thực tế khi áp dụng phương pháp 6 chiếc lọ tài chính

Giả sử: Bạn có mức thu nhập hàng tháng là 30.000.000đ, chúng ta sẽ cùng xem cách phân chia chi tiết vào 6 chiếc lọ tài chính theo đúng tỷ lệ chuẩn:

Lọ

Tỷ lệ 

Số tiền 

Chi tiết

Lọ 1: Chi phí sinh hoạt cơ bản 


 

55%


 

16.500.000đ


 

Tiền thuê nhà: 7.000.000đ. 

Ăn uống: 4.500.000đ. 

Điện nước, internet, điện thoại: 2.000.000đ. 

Xăng xe, di chuyển: 1.500.000đ. 

Các chi phí sinh hoạt khác (giặt là, mua sắm hàng ngày): 1.500.000đ. 

Lọ 2: Đầu tư và tự do tài chính

10%

3.000.000đ

Đầu tư chứng khoán: 2.000.000đ. 

Gửi tiết kiệm vào quỹ mở (có lãi suất cao và ổn định): 1.000.000đ. 

Lọ 3: Tiết kiệm và bảo hiểm


 

10%


 

3.000.000đ


 

Quỹ khẩn cấp: 1.500.000đ (số tiền này sẽ tích lũy dần tới khi đủ khoảng 3-6 tháng chi phí sinh hoạt). 

Bảo hiểm nhân thọ, sức khỏe: 1.000.000đ. 

Tiết kiệm dài hạn (mua nhà, xe): 500.000đ. 

Lọ 4: Học tập và phát triển cá nhân

10%

3.000.000đ

Đăng ký khóa học online về kỹ năng mềm hoặc chuyên môn: 1.500.000đ

Mua sách về quản lý tài chính, phát triển bản thân: 500.000đ

Tham gia hội thảo hoặc workshop chuyên ngành: 1.000.000đ

Lọ 5: Vui chơi và giải trí


 

10%


 

3.000.000đ


 

Đi ăn ngoài cùng gia đình, bạn bè: 1.500.000đ. 

Du lịch ngắn ngày hoặc vui chơi cuối tuần: 1.000.000đ. 

Mua sắm quần áo, phụ kiện: 500.000đ

Lọ 6: Từ thiện và chia sẻ


 

5%


 

1.500.000


 

Ủng hộ các tổ chức từ thiện: 500.000đ

Giúp đỡ bạn bè, người thân khi họ gặp khó khăn: 500.000đ.

Tham gia các hoạt động thiện nguyện của địa phương: 500.000đ.

*Lưu ý: Những thông tin và số liệu trên chỉ mang tính chất tham khảo. Khi sử dụng, bạn cần điều chỉnh số liệu sao cho phù hợp với tình hình tài chính của bạn nhất. 

Kết luận

Việc áp dụng phương pháp 6 chiếc lọ tài chính là bước đầu tiên để bạn kiểm soát tài chính một cách thông minh. Duy trì thói quen này không chỉ giúp bạn đạt được các mục tiêu ngắn hạn mà còn tạo ra nền tảng tài chính vững chắc cho tương lai. Đừng chần chừ mà hãy lên kế hoạch tài chính cho mình ngay hôm nay cùng MoMo nhé! 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không nên được xem là lời khuyên tài chính, đầu tư, hoặc pháp lý chính thức. MoMo không chịu trách nhiệm về bất kỳ sai sót hoặc thiếu sót nào có thể xảy ra. MoMo khuyến khích bạn nên tìm kiếm lời khuyên từ cố vấn tài chính hoặc chuyên gia trước khi đưa ra bất kỳ quyết định quan trọng nào liên quan đến tài chính cá nhân.