Điều kiện thiếu nước sinh hoạt trầm trọng của hơn 300 học sinh huyện Đà Bắc – tỉnh Hòa Bình
Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS&THPT nằm tại Tiểu khu Bờ - thị trấn Đà Bắc - huyện Đà Bắc - tỉnh Hòa Bình. Nhà trường có 330 học sinh và 41 cán bộ, giáo viên. Học sinh của trường chủ yếu là các em đồng bào Mường, Tày, Dao, Thái, Kinh. Trong đó có hơn 50% các em thuộc hộ nghèo. Tất cả các em đều ở nội trú tập trung trong khu ký túc xá, học tập và sinh hoạt tại trường. Thỉnh thoảng, vào cuối tuần, các em mới trở về với gia đình. Vì vậy, công tác đảm bảo nguồn nước cho 330 học sinh tại 43 phòng ở nội trú và khu vệ sinh, ăn uống là vô cùng cần thiết.
Hệ thống van, đường ống dẫn nước đang xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng
Hiện nay, sinh hoạt của 330 học sinh tại trường vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Có những thời điểm, vì hệ thống bơm nước trục trặc, đường ống hỏng hoặc không đủ tải, các em không có nước để dùng. Mùa hè nắng nóng, nhu cầu sử dụng tăng cao khiến nước thường xuyên thiếu. Nhà trường phải chứa nước mưa trong các bể để chia cho học sinh sử dụng.
Hệ thống ống dẫn nước chắp vá nhiều đoạn để có thể tiếp tục sử dụng.
Đặc biệt, vào mùa khô, nước khan hiếm, các em học sinh phải sử dụng rất tiết kiệm. Cô Kiều Thị Nguyệt – hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: “Với những học sinh ở tầng 2-3, để có nước sinh hoạt, hàng ngày các em phải xách từng xô nước từ bể chứa chung lên phòng sử dụng, trung bình 1-2 xô, mỗi xô 2-5 lít do lượng nước không đủ để bơm lên. Bên cạnh thiếu nước, các giếng khoan của trường rất nhiều đá vôi, hệ thống lọc thường xuyên bị hỏng, vì vậy ảnh hưởng lớn đến nhu cầu sử dụng và an toàn cho các em học sinh.” Đặc biệt, các em học sinh trong trường đang thuộc lứa tuổi dậy thì, nhất là với các học sinh nữ thì có nước sạch để sử dụng là vô cùng quan trọng và cần thiết.
Bể nước cũ kĩ, hỏng hóc nghiêm trọng.
Hiện nay, trường có 3 hệ thống cung cấp nước bao gồm: hệ thống cho 43 phòng ở của học sinh, hệ thống của nhà ăn và hệ thống cho khu nhà Hiệu bộ, phòng chức năng của nhà trường. Tuy nhiên, hiện nay, chỉ có duy nhất hệ thống bơm dẫn nước lên khu Hiệu bộ là đáp ứng đủ nhu cầu do mới được xây dựng.
Máy bơm hỏng hóc thường xuyên.
Hệ thống đường ống dẫn nước cơ bản được lắp từ những năm 1995, nay đã xuống cấp, hư hỏng nặng. Nhiều đoạn chắp vá, hỏng đến đâu thay đến đó. Việc thay thế sửa chữa đều được nhân viên nhà trường tự thay dùng tạm. Việc đào giếng có mạch nước tốn kém vì khoan giếng nếu may mắn thì gặp mạch nước, nếu không thì phải khoan sâu thử nhiều chỗ mới gặp chỗ có mạch nước. Hệ thống máy bơm không đủ công suất để tải nước từ các giếng về khu ký túc xá, hơn nữa việc bơm nước từ bể lên 43 phòng ở của học sinh không đảm bảo thường xuyên liên tục do độ cao của khu nhà 3 tầng. Ngoài ra hệ thống máy bơm và đường dẫn nước đến khu nhà ăn học sinh cũng tình trạng hư hỏng chắp vá.
Cùng trở thành Đại sứ nước, mang nước sạch về trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS&THPT huyện Đà Bắc
Từ năm 2019, Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) và các đối tác đã triển khai chương trình “Đại sứ nước”. Với thông điệp “Nước sạch trong lành – Quanh năm khoẻ mạnh”, chương trình mong muốn mang tới nguồn nước sạch, đảm bảo vệ sinh cho trẻ em và người dân tại các khu vực miền núi, nông thôn Việt Nam.
Trong khuôn khổ chương trình Đại sứ nước, MSD phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (RIC) khởi xướng dự án "Nước sạch về trường" nhằm giúp cho 330 em học sinh và 41 cán bộ, giáo viên, nhân viên trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS&THPT huyện Đà Bắc được tiếp cận với nước sạch. Sau quá trình khảo sát, chúng tôi đã đưa ra 3 phương án:
- Thay mới đường ống dẫn nước từ các giếng lên ký túc xá và nhà ăn học sinh với 700m ống nhiệt phi 50.
- Thay mới hệ thống máy bơm cũ
- Thay mới 11 van, phao cơ tự ngắt.
Để làm được điều này, Heo Đất MoMo đặt mục tiêu 1.500.000 Heo Vàng quyên góp từ cộng đồng. Số Heo Vàng này sẽ được MSD – United Way Việt Nam và Chương trình Shinhan Square Bridge Việt Nam quy đổi thành 300.000.000 đồng để mang nguồn nước sạch về cho 330 em học sinh và 41 cán bộ, giáo viên, nhân viên trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS&THPT huyện Đà Bắc - tỉnh Hòa Bình.
Dựa trên kinh nghiệm của RIC và MSD, chúng tôi tin tưởng rằng dự án sẽ được thực hiện thành công và hiệu quả nếu có sự chung tay đóng góp của cả cộng đồng, mang lại cuộc sống khoẻ mạnh cho các em học sinh nơi đây. Mọi sự đóng góp, dù nhỏ bé, đều vô cùng đáng quý!
Về Chương trình Shinhan Square Bridge Việt Nam:
Chương trình Giải pháp Tương lai Shinhan (Shinhan S2 Bridge Vietnam) là một sáng kiến tác động tập thể xuyên biên giới và đa ngành nhằm thiết kế và xây dựng một cộng đồng hòa nhập mang lại cơ hội cho tất cả mọi người ở Việt Nam. Bằng cách tận dụng các giải pháp công nghệ sáng tạo được cung cấp bởi các công ty khởi nghiệp xuyên biên giới, nền tảng sẽ giúp công dân kết nối với các nguồn lực sẵn có và cơ hội mới để thành công trong tương lai. Chương trình được thực hiện tại Việt Nam từ năm 2021.
Về MSD:
MSD – United Way Việt Nam hướng tới một Việt Nam bền vững công bằng và bình đẳng, nơi tất cả các cá nhân và gia đình có thể phát huy tối đa các tiềm năng của mình thông qua giáo dục chất lượng, thu nhập ổn định và cuộc sống mạnh khoẻ. Chúng tôi nỗ lực cải thiện chất lượng cuộc sống bền vững của các nhóm cộng đồng dễ bị tổn thương thông qua huy động và liên kết sức mạnh, xây dựng hệ sinh thái đoàn kết hợp tác trong thực hành phát triển bền vững. MSD tập trung vào các mảng lĩnh vực: (1) Giáo dục cho phát triển; (2) Cải thiện thu nhập và chất lượng cuộc sống; (3) Sức khoẻ môi trường với cách tiếp cận xuyên suốt của phát triển bền vững, thúc đẩy đoàn kết – hợp tác, đảm bảo bình đẳng và sự tham gia, ứng dụng đổi mới sáng tạo.
Về Trung tâm RIC:
RIC kết nối và thúc đẩy các sáng kiến trong việc nâng cao năng lực tự quản cho cộng đồng thiểu số thông qua huy động các nguồn viện trợ Quốc tế và trong nước để thực hiện các dự án phát triển, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững cho các cộng đồng DTTS tại Việt Nam. RIC được công nhận là 1 tổ chức hàng đầu trong việc nâng cao năng lực tự quản cho cộng đồng để thực hiện việc xây dựng, duy tu, bảo dưỡng các công trình cơ sở hạ tầng tại các vùng đồng bào DTTS. Đặc biệt, hiện tại RIC là một tổ chức duy nhất có thể giúp các cộng đồng tiếp cận được với nguồn ngân sách nhà nước từ Chương trình 135 để thực hiện việc xây dựng, duy tu bảo dưỡng công trình cơ sở hạ tầng quy mô nhỏ tại vùng DTTS và miền núi.
